Langzaam maar zeker begint de toekomst van het kasteeldomein van Leut vorm te krijgen.

In de zomer van 2022 openden de poorten van het kasteel voor het grote publiek. Bezoekers konden deelnemen aan een publieksbevraging over de toekomstige herbestemming van het kasteeldomein.

Maar liefst 1800 bezoekers deelden hun toekomstvisie. 73% van de deelnemers was uit het Maasland zelf afkomstig. Voor hen moeten eten en drinken (84%), natuurbeleving (80%) en kunst en cultuur (76%) de belangrijkste functies worden van het kasteeldomein. De niet-Maaslanders kozen voor dezelfde top 3 maar in een andere volgorde: natuurbeleving (84%), eten en drinken (82%) en kunst en cultuur (77%).

Er werd ook gepeild naar de ziel van de plek. Wat vinden bezoekers, bewoners én experts de belangrijkste episode uit de geschiedenis van het kasteel om mee te nemen als essentiële bouwsteen in de toekomst? Een meerderheid verkoos de 19de eeuwse sfeer van het kasteeldomein en de link met de familie Vilain XIIII, boven de sfeer van het later aangebouwde ziekenhuis.

Concrete voorstellen toekomstige invulling

In het najaar van 2022 hielden lokale bewoners en inhoudelijke experten op basis van de publieksbevraging een brainstorm over de mogelijke toekomstscenario’s. Daaruit kwamen enkele concrete voorstellen:

• een grondige herwaardering van het landschapspark met respect voor de geschiedenis van het domein
• een natuurlijk avonturenparcours in de slotgracht om families met kinderen een bijzondere activiteit aan te bieden
• de creatie van een hub om de Limburgse streekproducten en hun vakmanschap in de kijker te zetten
• een eco-camping of een andere nieuwe logiesvorm die de nood van creatieve logies in de omgeving helpt op te vangen

Verder werd het idee geopperd om het verhaal van de familie Vilain XIIII als rode draad doorheen het kasteeldomein te verweven. Charles Vilain XIIII was niet alleen 50 jaar burgemeester van Leut, hij droeg ook zowat alle financiële lasten voor het bouwen van de school, het klooster én zelfs de kerk van Leut.

En wat met de ziekenhuisvleugel?

Misschien wel de meest gestelde vraag het afgelopen jaar: wat zal er gebeuren met de aanbouw aan het kasteel, beter gekend als het ziekenhuis van Leut? Hoewel er nog geen definitieve beslissing genomen is, blijkt de eensgezindheid groot dat het gebouw in zijn huidige dimensies te veel afbreuk doet aan de site. Het volume aanpassen, verkleinen of afbreken in functie van de toekomstige invulling wordt het komende jaar verder onderzocht.

Toeristische experimenten

In de zomer van 2023 gaat Toerisme Vlaanderen op basis van de suggesties van de brainstorm een aantal toeristische experimenten opzetten. Bewoners en bezoekers zullen dan ook opnieuw feedback kunnen geven.

Die experimenten zijn nog geen definitieve keuzes voor de uiteindelijke herbestemming, maar geven wel al een eerste richting van wat het zou kunnen zijn.

Eind 2023 zou dan het definitieve masterplan met de concrete invulling van het domein klaar moeten zijn. 

Het kasteel van Leut wordt één van de speerpunten binnen het nieuwe Vlaamse kastelen- en tuinennetwerk dat we vanuit Toerisme Vlaanderen nationaal en internationaal gaan promoten.

We houden jullie op de hoogte van de volgende stappen.